“విద్య అంటే కుండ నింపడం కాదు, నిప్పును రాజేయడం.” – విలియం బట్లర్ యీట్స్
విద్య ఒక దేశ భవిష్యత్తును నిర్మించే గొప్ప శక్తి. ప్రపంచంలోనే ఎక్కువ మంది యువత ఉన్న మన భారతదేశం, విద్యారంగంలో ఎందుకు ఇంకా వెనుకబడి ఉందో ఆలోచిద్దాం. మన విద్యా వ్యవస్థ ప్రపంచ స్థాయిలో ఎందుకు బలహీనంగా మారింది? దీన్ని మార్చడానికి మనం ఏం చేయాలి?
మన విద్యా వ్యవస్థలోని ప్రధాన సమస్యలు
-
జ్ఞాపకశక్తి కాదు, ఆలోచన ముఖ్యం!
-
సమస్య: మన పాఠశాలలు ఇంకా బట్టీ పట్టే చదువులకే ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నాయి. పరిశోధన, కొత్త ఆవిష్కరణల కంటే మార్కుల కోసమే చదువు నేర్పిస్తున్నారు.
-
ప్రభావం: దీనివల్ల విద్యార్థులు ఉద్యోగాలకు అవసరమైన నైపుణ్యాలను పొందలేకపోతున్నారు. ప్రపంచ విద్యా ర్యాంకింగ్స్‌లో మనం వెనుకబడిపోతున్నాం.
-
పరిష్కారం: మనం నైపుణ్యాలపై ఆధారపడిన విద్యను ప్రోత్సహించాలి. ప్రాజెక్టులు, విశ్లేషణాత్మక ఆలోచన వంటి పద్ధతులను ప్రవేశపెట్టాలి. ‘బ్లూమ్స్ టాక్సానమీ’ వంటి ఆధునిక బోధనా పద్ధతులను అమలు చేయాలి.
-
-
ప్రాథమిక సౌకర్యాల కొరత
-
సమస్య: లక్షలాది పాఠశాలల్లో కనీసం తాగునీరు, మరుగుదొడ్లు, విద్యుత్ వంటి సౌకర్యాలు లేవు.
-
ప్రభావం: దీనివల్ల విద్యార్థులు బడికి రావడానికి ఆసక్తి చూపడం లేదు, ముఖ్యంగా అమ్మాయిలు మధ్యలోనే చదువు మానేస్తున్నారు.
-
పరిష్కారం: ‘పీఎం శ్రీ స్కూళ్లు’ వంటి పథకాలను అన్ని గ్రామాలకు విస్తరించాలి. పాఠశాలలకు నేరుగా నిధులు అందేలా చూడాలి.
-
-
ఉపాధ్యాయుల కొరత
-
సమస్య: దేశవ్యాప్తంగా పది లక్షలకు పైగా ఉపాధ్యాయుల పోస్టులు ఖాళీగా ఉన్నాయి. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో విద్యా నాణ్యత మరింత దిగజారింది.
-
ప్రభావం: విద్యార్థులకు సరైన బోధన అందడం లేదు.
-
పరిష్కారం: ఉపాధ్యాయుల శిక్షణకు ప్రత్యేక నిధులతో మిషన్ ప్రారంభించాలి. అవసరమైన చోట తాత్కాలికంగా కాంట్రాక్ట్ టీచింగ్ పద్ధతిని అమలు చేయాలి. ‘నిష్ఠ’ వంటి శిక్షణా కార్యక్రమాలను విస్తృతంగా ఉపయోగించాలి.
-
-
డిజిటల్ అంతరం
-
సమస్య: కరోనా తర్వాత ఆన్‌లైన్ విద్య పెరిగినా, గ్రామాల్లో ఇంటర్నెట్, ఫోన్లు, ట్యాబ్‌ల కొరత తీవ్రంగా ఉంది.
-
ప్రభావం: గ్రామీణ విద్యార్థులు డిజిటల్ విద్యకు దూరమవుతున్నారు.
-
పరిష్కారం: ప్రభుత్వ స్థాయిలో డిజిటల్ మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపరచాలి. విద్యార్థులకు ట్యాబ్‌లు, మొబైల్ డివైసులు అందించాలి. ‘దీక్ష’ వంటి ఓపెన్ ఎడ్యుకేషన్ ప్లాట్‌ఫామ్‌లను గ్రామ స్థాయికి తీసుకెళ్లాలి.
-
-
బడ్జెట్‌లో తక్కువ నిధులు
-
సమస్య: యునెస్కో 6% కేటాయించమని చెప్పినా, భారత ప్రభుత్వం కేవలం 2.9% మాత్రమే విద్యకు ఖర్చు చేస్తోంది.
-
ప్రభావం: విద్యారంగం అభివృద్ధికి తగిన నిధులు లేవు.
-
పరిష్కారం: విద్యను ఖర్చుగా కాకుండా, భవిష్యత్తుకు పెట్టుబడిగా భావించి బడ్జెట్‌ను పెంచాలి. జాతీయ విద్యా విధానం 2020లో సూచించిన ప్రణాళికలకు పూర్తి నిధులు కేటాయించాలి.
-
-
చదువు మానేస్తున్న విద్యార్థులు & సామాజిక భేదాలు
-
సమస్య: బాలికలు, గిరిజనులు, వెనుకబడిన వర్గాల పిల్లలు మధ్యలోనే చదువు మానేస్తున్నారు. వారి అవసరాలపై సరిగా దృష్టి పెట్టడం లేదు.
-
ప్రభావం: సమాజంలో అసమానతలు పెరుగుతున్నాయి.
-
పరిష్కారం: ‘అమ్మ ఒడి’, ‘కల్యాణ లక్ష్మి’ వంటి పథకాలను విద్యతో అనుసంధానం చేయాలి. గ్రామాల స్థాయిలో వయోజన విద్య, మార్గదర్శక కేంద్రాలు ఏర్పాటు చేయాలి.
-
ప్రపంచ స్థాయిలో మనం ఎందుకు వెనుకబడ్డాం?
‘పిసా’, ‘క్యూఎస్ వరల్డ్ ర్యాంకింగ్స్’ వంటి అంతర్జాతీయ ర్యాంకింగ్స్‌లో మన విద్యా సంస్థలు వెనుకబడి ఉన్నాయి. దీనికి కారణం సృజనాత్మక ఆలోచన, పరిశోధన, కొత్త బోధనా పద్ధతుల్లో మనం వెనుకబడటమే. మన దేశంలోని కొన్ని గొప్ప విద్యా సంస్థలు కూడా అంతర్జాతీయ స్థాయిలో పోటీ పడలేకపోతున్నాయి – దీనికి మూలం మన దృష్టిలోపం.
మార్పు మన చేతుల్లోనే!
భారత విద్యా వ్యవస్థలో మార్పు రావాలంటే… ప్రభుత్వమే కాదు… ప్రతి తల్లిదండ్రి, ప్రతి ఉపాధ్యాయుడు, ప్రతి విద్యార్థి భాగస్వామి కావాలి. మన చదువు కేవలం పరీక్షలకు పనికివచ్చేది కాకుండా, జీవితాన్ని తీర్చిదిద్దేదిగా మారే వరకు మనం పోరాడాలి.
“పాఠశాలలు మనం ఏమయ్యామో కాదు, మనం ఏమవ్వగలమో ఆశ చూపించాలి.”
